Półpasiec jest infekcją wirusową, powodująca bolesną wysypkę. Chociaż może wystąpić w dowolnym miejscu na ciele, najczęściej pojawia się jako pojedynczy pasek pęcherzyków, owijających się po lewej lub prawej stronie tułowia.
Przyczyny
Jest spowodowany wirusem ospy wietrznej-półpaśca. Po ospie wietrznej, wirus pozostaje nieaktywny w tkance nerwowej w pobliżu rdzenia kręgowego i mózgu. Po wielu latach może się uaktywnić i wtedy pojawi się półpasiec. Chociaż nie jest to stan zagrażający życiu, może być bardzo bolesny, Szczepionki mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka półpaśca. natomiast wczesne rozpoczęcie leczenia może skrócić infekcję i zmniejszyć ryzyko powikłań. Przyczyna półpaśca jest niejasna, ale może być spowodowany obniżoną odpornością na infekcje, wraz z wiekiem. Najczęściej występuje u osób starszych i z osłabionym układem odpornościowym.
Objawy
Objawy półpaśca dotyczą zwykle tylko niewielkiej części jednej strony ciała. Mogą obejmować:
- ból, pieczenie, drętwienie lub mrowienie,
- wrażliwość na dotyk,
- czerwona wysypka, która zaczyna się kilka dni po bólu,
- pęcherze, wypełnione płynem, które pękają i wylewają się,
- swędzenie.
U niektórych pacjentów może pojawić się też:
- gorączka,
- ból głowy,
- wrażliwość na światło,
- zmęczenie.
Ból jest zwykle pierwszym objawem półpaśca. U niektórych osób może być intensywny. W zależności od umiejscowienia bólu, można go czasem pomylić z problemami z sercem, płucami lub nerkami. Niektórzy mogą cierpieć z powodu półpaśca, nie mając wysypki.
Najczęściej wysypka rozwija się w postaci pęcherzyków, po lewej lub stronie tułowia. Czasami może pojawić się wokół oka lub po jednej stronie szyi lub twarzy.
Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem, jeśli podejrzewamy u siebie półpasiec, a jednocześnie:
- ból i wysypka występuje w okolicy oczu, nieleczona infekcja może bowiem doprowadzić do uszkodzenia wzroku,
- mamy 60 lat lub więcej, ponieważ wiek znacząco zwiększa ryzyko powikłań,
- my lub ktoś z naszej rodziny mamy osłabiony układ odpornościowy (z powodu raka, zażywanych leków lub przewlekłej choroby),
- wysypka jest duża i bolesna.
Leczenie
Nie ma lekarstwa na półpasiec, ale szybkie leczenie lekami przeciwwirusowymi na receptę może przyspieszyć leczenie i zmniejszyć ryzyko powikłań. Leki te obejmują:
- Acyklowir (Zovirax),
- Valacyclovir (Valtrex).
Półpasiec może powodować silny ból, dlatego lekarz może przepisać:
- miejscowy plaster z kapsaicyną,
- leki przeciwdrgawkowe, takie jak gabapentyna,
- trzyskładnikowe leki przeciwdepresyjne,
- leki,np. lidokaina, w formie kremu,żelu, sprayu lub plastra,
- leki zawierające narkotyki,
- zastrzyk z kortykosteroidami i miejscowe środki znieczulające.
Półpasiec zwykle trwa od dwóch do sześciu tygodni. Zwykle pojawia się tylko raz w życiu, ale u niektórych osób może wystąpić dwa lub więcej razy.
Domowe środki zaradcze
Zażywanie zimnej kąpieli lub stosowanie chłodnych, mokrych okładów na pęcherze, mogą złagodzić swędzenie i ból. Jeśli to możliwe, postarajmy się mniej stresować.
Niektóre osoby mają łagodną odmianę półpaśca i wtedy nie potrzebują skomplikowanego leczenia. U innych pacjentów, mogą wystąpić silne objawy i wtedy potrzebna będzie wizyta u lekarza.
Przed wizytą możemy sporządzić listę, zawierającą:
- szczegółowy opis objawów,
- informacje o naszych problemach medycznych w przeszłości i obecnie,
- informacje na temat problemów zdrowotnych naszych rodziców lub rodzeństwa,
- wszystkie leki, witaminy i suplementy diety, które bierzemy.
Lekarz sprawdzi naszą wysypkę i zapyta o to, kiedy pojawiły się objawy, czy się polepszyły lub pogorszyły, czy kiedykolwiek mieliśmy ospę wietrzną.
